Βρίσκεστε εδώ: Αρχική Σελίδα >> Ιστορία του Φωτός >> Galileo >> Ο Galileo και το φως

Ο Galileo και το φως

"Στις «Δύο νέες επιστήμες» του Galileo, ο δάσκαλος μιλά με τους μαθητές του για την ταχύτητα του φωτός.

2 new sciencesSagredo: Ποια είναι η φύση αυτής της ταχύτητας, το είδος, το μέγεθός της; Είναι στιγμιαία ή έχει ανάγκη από χρόνο; Δεν μπορούμε να ξεκαθαρίσουμε αυτό το θέμα πειραματικά;

Simplicio: Η καθημερινή εμπειρία φανερώνει ότι πρόκειται για κάτι στιγμιαίο, αφού όταν εκπυρσοκροτεί ένα κανόνι από μακριά βλέπουμε τη λάμψη αμέσως, ενώ ο κρότος έρχεται στ' αυτιά μας ολοφάνερα μετά από κάποιο διάστημα.

Sagredo: Λοιπόν, Simplicio, από αυτά που μου λες, εγώ το μόνο που μπορώ να συμπεράνω είναι ότι το φως απλώς ταξιδεύει με ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή, που ταξιδεύει ο ήχος κι όχι αν αυτό έρχεται στιγμιαία.

Salviati: Το μόνο που θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει τα πράγματα θα ήταν μια μέθοδος που θα μας επέτρεπε να βεβαιωθούμε, αν η μετάδοση του φωτός είναι πραγματικά στιγμιαία. Κι έχω στο νου μου μια τέτοια μέθοδο.

Στη συνέχεια ο Salviati εξηγεί τη μέθοδο αυτή.

Ας υποθέσουμε ότι η ταχύτητα αυτή, η ταχύτητα του φωτός δηλαδή, δεν είναι μόνο πεπερασμένη, αλλά είναι και μικρή και μάλιστα μπορεί να επιβραδυνθεί κιόλας, όπως επιβραδύνεται η κίνηση ενός φιλμ. Δύο άνθρωποι Α και Β τοποθετούνται σε απόσταση, ας πούμε ενός μιλίου, ο ένας απ' τον άλλο και κρατούν ο καθένας από ένα καμουφλαρισμένο φανάρι. Οι άνθρωποί μας έχουν συνεννοηθεί πως ο Β θα ξεσκεπάσει το φανάρι του, όταν αντιληφθεί το φως του Α. Ας πούμε τώρα ότι το φως μπορεί να διανύσει αυτήν την απόσταση του ενός μιλίου σε ένα δευτερόλεπτο. Ο Α ρίχνει το πρώτο σήμα ξεσκεπάζοντας το φανάρι του. Ο Β το αντιλαμβάνεται το σήμα μετά από ένα δευτερόλεπτο και τότε κι εκείνος ξεσκεπάζει το δικό του το φανάρι. Ο Α συνεπώς, δέχεται αυτό το σήμα δύο δευτερόλεπτα αφού είχε στείλει το δικό του σήμα. Δηλαδή, αν ο Α δεν ξέρει με ποια ταχύτητα ταξιδεύει το φως και με δεδομένο ότι ο Β επέχει από αυτό ένα μίλι, θα μπορέσει εύκολα να καταλάβει ότι η ταχύτητα του φωτός είναι ένα μίλι το δευτερόλεπτο.

Η αποτυχία του Galileo

Πριν τελειώσουμε με το κεφαλαίο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε ότι απ' τη σκέψη του Galileo ποτέ δεν πέρασε το ενδεχόμενο να πραγματοποιήσει τα πείραματά του με ένα μόνο άνθρωπο και να αντικαταστήσει το δεύτερο άνθρωπο με ένα καθρέφτη, πράγμα που αργότερα έκανε ο Fizeau και υπολόγισε με ακρίβεια την ταχύτητα του φωτός με γήινα πειράματα, ενώ αρκετά πριν από αυτόν ο Roemer και ο J. Bradley την είχαν υπολογίσει, αν και με μικρότερη ακρίβεια, από αστρονομικές παρατηρήσεις. Επίσης ο Galileo δεν μπόρεσε να μπει στη λογική ότι τα μεγέθη που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στο να υπολογισθεί η ταχύτητα αυτή θα έπρεπε να είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά με τα οποία ασχολούνταν.

Σχετικοί Σύνδεσμοι (εξωτερικές σελίδες)