Βρίσκεστε εδώ: Αρχική Σελίδα >> Εγκυκλοπαίδεια του Φωτός >> Φακοί
Οι φακοί είναι γυάλινα ή πλαστικά αντικείμενα, διαφανή, συνήθως κυκλικού σχήματος με δύο επίπεδες επιφάνειες, που έχουν λειανθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μαγεθύνουν ή να σμικρύνουν ένα αντικείμενο, όταν περάσει φως μέσα από αυτούς. Τέτοι φακοί εικονίζονται στα παρακάτω σχήματα.
Ο φακός στα δεξιά είναι παχύτερος στο κέντρο του. Το σημείο F (Focal plane) είναι ένα χαρακτηριστικό σημείο του φακού και ονομάζεται εστία του. Η απόσταση από το κέντρο του φακού μέχρι την κύρια εστία του είναι η εστιακή απόσταση FL. Επειδή ο φακός είναι συμμετρικός, αν και δε φαίνεται στο σχήμα, η εστία του μπορεί να εντοπιστεί τόσο δεξιά όσο κι αριστερά του φακού. Η κάθετη ευθεία στο φακό είναι ο άξονάς του (axis). Αυτός ο φακός λέγεται κυρτός κι από τις δύο πλευρές του (bi-convex). Επίσης είναι συγκλίνων διότι μια παράλληλη δέσμη ακτίνων μετά από το πέρασμά της από το φακό συγκλίνει προς την εστία του.
Ο δεύτερος φακός είναι λεπτότερος στη μέση. Αυτός λέγεται κοίλος (bi-concave) και είναι αποκλίνων διότι η παράλληλη δέσμη φωτός μετά το φακό αποκλίνει. Η νοητική προέκταση των ακτίνων αυτών συναντούν την εστία του φακού. Κατά τ' άλλα οι φακοί έχουν ανάλογα στοιχεία π.χ. άξονας.
Οι φακοί είναι εξαιρετικά χρήσιμα αντικείμενα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μεγεθυντικοί φακοί, γυαλιά όρασης και φακοί επαφής, σε φωτογραφικές μηχανές κ.λπ. Ο συνδυασμός περισσότερων από ένα φακών έχει εξίσου σημαντικές εφαρμογές σε μικροσκόπια, τηλεσκόπια, κυάλια κ.α.
O σχηματισμός ειδώλου στο Εργαστήριο του Φωτός
Η λειτουργία του φακού στηρίζεται στη διάθλαση του φωτός στο σημείο εκείνο όπου το φως συναντά και σ' εκείνο που φεύγει από αυτόν. Το ποσοστό της διάθλασης εξαρτάται φυσικά από την κατασκευή του φακού. Η γωνία διάθλασης σε ένα φακό εξαρτάται από το υλικό κατασκευής του φακού. Υλικά με μεγάλο δείκτη διάθλασης προκαλούν μικρή γωνία διάθλασης και κατα συνέπεια μικρότερη εστιακή απόσταση.